– Du føler deg så utanfor og rar. Så annleis.
Christian Wilhelmsen var i full jobb som kokk. Like etter at han fylte 30 år blei livet brått endra. På kort tid var han gjennom tre alvorlege hendingar med psykose.
Skulle han som var vant til å ha ein fast dagleg jobb gå sjukemeldt eit heilt år?
Ville møte andre psykisk sjuke
Christian følte seg utanfor og ein det ikkje var plass til i samfunnet. Han etterlyste eit tilbod der han kunne møte andre som var i tilsvarande situasjon.
Det var da han fekk plass i idrettsgruppa til Geir Haakstad. Der var det tysdagturar i marka, fotballøkter og svømming på timeplanen.
– Det gav meg som var vant til å vere i full jobb ein moglegheit til å ha ein stad å gå til kvar dag. Eg møtte andre menneske som har hatt det vanskeleg, og fekk gode sosiale opplevingar i aktivitet. Det hjalp veldig for meg, fortel Christian i NIH-podden.
Der er han saman med idrettspedagog Geir Haakstad. Han har utdanning frå NIH og har i mange år jobba med fysisk aktivitet innanfor psykiatrien. Nå jobbar han på spesialisert poliklinikk på Diakonhjemmet sykehus.
– Vi definerer fysisk aktivitet som alle formar for kroppsleg verksomheit som tar sikte på å auke kapasiteten til oss menneske. Både fysisk, psykisk og sosialt. Vi trur på at aktiviteten vi driv med påverkar oss på andre måtar enn berre det fysiske, forklarer Geir som også har med seg ergoterapeut og sjukepleiarar i gruppa.
Les også: Trening på resept: – Vi har ikkje råd til å vente
Kjentes aldri som behandling
Det er sjeldan han har individuell aktivitet med pasientar. Det handlar om aktivitet gruppa gjer saman.
– Det er fordi eg ser på det å vere saman med andre som ekstremt viktig for personar som har ein psykisk liding. Eg trur det har stor innflyting på tilstanden deira.
For Christian tenkte aldri på turane og aktivitetane i gruppa til Geir som behandling.
– Det var ikkje terapi der me gjekk rundt og spurte kvarandre korleis me har det i dag. Det var fokus på samhald og aktivitet. For meg var det mykje betre å møte folk på tur i marka, enn å sitje i ein sirkel og snakke.
Trente mot Holmenkollstafetten
Han fortel om trening til Holmenkollstafetten der gruppa stilte lag. Fotballkamp mot gatelaget til Vålerenga. Skiturar og sirkeltrening.
– Eg set så stor pris på gruppa. Det er plass til å vere seg sjølv 100 prosent. På tur kjem vi tilfeldig inn på samtalar og er kvarandre sine støttespelarar. Eg kjem frå eit hardt yrke. For meg var denne gruppa nærmast som å kome til ein oase. Om du har noko å fortelje, så høyrer folk på deg, fortel han.
I eitt år var Christian med i gruppa til Geir. Eit halvt år seinare er han tilbake i jobb, men møter framleis mange frå gruppa.
Alltid i ein form for aktivitet.
– For meg har det å finne ein stad der ein er akseptert betydd veldig mykje. Vi meistra noko saman, fekk eit fellesskap og kjente progresjon av aktiviteten vi dreiv med. Det gav meg tryggheit til å vere meg sjølv og akspetere at eg er psykisk sjuk.
Les meir: Trening som behandling for depresjon
Mange kjem tilbake til jobb
Christian er ikkje aleine om historia si. Rundt 100 pasientar er kvart år med på dette frivillige aktivitetstilbodet og mange av dei kjem seg tilbake i jobb.
– Gruppene blir tømt, for mange går inn i jobb igjen. Det er veldig positivt. Christian er eit stjerneeksempel på det me ynskjer, når han fortel at han får glede av å trene både aleine og med andre frå gruppa også i etterkant.
Det er lett å sjå at Christian Wilhelmsen sit igjen med mykje etter året i gruppa.
– Det var jo ikkje ein del av behandlinga sånn eigentleg. Det var berre fysisk aktivitet, men så blir det likevel det, fordi det er ekte menneske som er saman i ein situasjon og meistrar noko saman.
Geir Haakstad og Christina Gjestvang er med i eit forskingsprosjekt på NIH der dei skal undersøke både pasientars og tilsettes erfaring ved å integrere fysisk aktivitet i behandling av psykiske lidingar.
Høyr meir av historia til Christian og filosofien til Geir Haakstad i NIH-podden.